Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą wraz z Muzealną Grupą Historyczną im. II/18 pp zorganizowało 5 marca VIII Spotkania z Żołnierzami Wyklętymi.

Doroczne wydarzenie odbyło się z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Gośćmi wydarzenia byli kombatanci m.in. mjr Zygmunt Boczkowski ps. "Kruk" i por. Józef Jabłoński, żołnierze Armii Krajowej "Grupy Kampinos", weterani walk największego zgrupowania partyzanckiego, jakie działało na Mazowszu podczas II wojny światowej.

Dzięki uprzejmości obecnego na spotkaniu Marcina Biegasa, prezesa Zarządu Środowiska "Grupy Kampinos", wyświetlony został film dokumentalny o ataku żołnierzy "Kampinosu" na lotnisko bielańskie podczas powstania warszawskiego.

Przed projekcją Jakub Wojewoda, kierownik działu historii muzeum i szef MGH II/18 pp, przedstawił historię oddziałów ROAK (Ruchu Oporu Armii Krajowej) na Ziemi Sochaczewskiej. Konkretnie losy oddziałów Władysława Dubielaka ps. "Myśliwy" i Józefa Mickiewicza ps."Iskra", podejmujących w latach 1945-47 liczne akcje zbrojne w rejonie Gostynina i Iłowa.

Do niedawna szczegółowe informacje o funkcjonowaniu oddziałów były nie znane. W lutym dokumenty na ten temat trafiły do muzeum. Przekazał je były policjant. Są wyjątkowo cenne, bo potwierdzają istnienie na Mazowszu do 1954 r. 116 oddziałów i 76 organizacji podziemnych. Materiały były prezentowane w 1974 r. w warszawskim ośrodku ZOMO na wystawie z okazji 30-lecia MO i SB. Po niej trafiły razem ze scenariuszem wystawy do teczki, która zyskała klauzulę tajnej. Miały być zniszczone. Teraz ich badaniem zajmuje się IPN.

Nieodłącznym elementem wydarzenia jest prezentacja przygotowana przez MGH II/18 pp. Instruktor strzelectwa Arkadiusz Okurowski przedstawił unikatowe egzemplarze broni, której używali do walki żołnierze powojennej konspiracji.

Podczas tegorocznego spotkania została otwarta wystawa "Bogu i Polsce - Harcerstwo niepokorne i niezależne w Polsce Ludowej 1945-1990". Wystawa według scenariusza dr. hab. Marka Wierzbickiego, powstała we współpracy IPN w Oddziału w Radomiu ze Związkiem Harcerstwa Rzeczypospolitej.

W ramach wydarzenia kontynuowany jest także projekt badawczy "Wyklęci znad Bzury", przybliżający sylwetki żołnierzy polskiej konspiracji niepodległościowej, którzy swój szlak bojowy II wojny światowej, zaczynali w rejonie Sochaczewa podczas bitwy nad Bzurą 1939 r.

W sochaczewskim muzeum znajduje się wystawa "Żołnierze Wyklęci - chwalebni bohaterowie Bitwy nad Bzurą 1939 r." ukazująca losy m.in. gen. Aleksandra Krzyżanowskiego ps. "Wilk", mjr. Jan Tabortowskiego ps. "Bruzda" czy płk. Łukasza Cieplińskiego ps. "Pług", który wsławił się bohaterskim czynem samodzielnie niszcząc z działka przeciwpancernego 8 czołgów w walkach pod Witkowicami niedaleko Sochaczewa we wrześniu 1939 roku.

Podczas okupacji Ł. Ciepliński działał w konspiracji. W 1945 r. związał się ze Zrzeszeniem Wolność i Niezawisłość, będącym jedną z głównych organizacji zwalczających siły komunistyczne w Polsce. Był prezesem IV Zarządu WiN. Aresztowany przez UB, po trwającym 3 lata brutalnym śledztwie został zamordowany strzałem w tył głowy 1 marca 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie. W rocznicę jego śmierci obchodzony jest Narodowy Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.