Dzień krzyża

W Wielki Czwartek po hymnie „Chwała na wysokości” zamilkły dzwony, organy i instrumenty, by w ciszy można było przeżywać wydarzenia Triduum Paschalnego. Dlatego w Wielki Piątek większość elementów liturgii odbywała się w ciszy. Jedynie podczas adoracji krzyża i Komunii Świętej zabrzmiały pieśni wielkopostne ku czci męki Chrystusa. W Międzyborowie lektorzy wykonywali je w języku łacińskim, a czterogłosowy chór oddawał podniosły charakter liturgii.

W każdym kościele po odczytaniu lub wyśpiewaniu Męki Pańskiej, obrzędzie adoracji i komunii Chrystus w Najświętszym Sakramencie został przeniesiony do symbolicznego grobu. W wielu parafiach po skończonej liturgii wierni gromadzili się w kościele, by przypomnieć wydarzenia od pojmania aż do śmierci Jezusa w nabożeństwie Gorzkich Żali. W niektórych parafiach adoracje trwały przez całą noc. W sobotę od rana rzesze wiernych przybywają do świątyń, by adorować leżącego w grobie Zbawiciela, a także by poświęcić pokarmy.  

Obrzęd ten sięga VIII wieku zarówno w Kościele wschodnim, jak i zachodnim. W Polsce przyjął się w wieku XIV.  Święcenie pokarmów wielkanocnych praktykowane jest nie tylko w Polsce, lecz również w innych krajach, m.in. w Austrii, w Bawarii i we Włoszech.

Warto pamiętać, że zwyczaj ten nie jest jest pierwszorzędnym obrzędem liturgii wielkanocnej. Obrzęd ten zgodnie z polskim rytuałem błogosławieństw mogą sprawować kapłani, diakoni, a także ustanowieni przez biskupa akolici i lektorzy, będący alumnami seminarium duchownego. Błogosławieństwa pokarmów może w domu dokonać także ojciec, matka lub ktoś z członków rodziny przed porannym wspólnym posiłkiem w uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego.