Święta Bożego Narodzenia – zarówno w kulturze chłopskiej, jak i szlacheckiej – na ziemiach polskich wiązały się ze szczególną obrzędowością. Z czasem zwyczaje dworu pańskiego przenosiły się do wiejskiej izby i na odwrót. Część z nich przetrwała do dziś. O niektórych dowiadujemy się tylko z zapisków historycznych czy kart książek, na przykład „Chłopów” Władysława Stanisława Reymonta.